Đây là một bộ tem tương đối đặc biệt trong lịch sử bưu chính V.N.D.C.C.H bởi nó được in trên chất liệu giấy dó, một loại giấy được sản xuất từ vỏ cây dó mà một số làng nghề dùng để in tranh Đông Hồ. Mẫu 2đ được phát hành lần đầu vào tháng 5/1949, sau đó do cước thư nội địa tăng nên phát hành thêm mẫu 5đ vào cuối năm 1950. Tới năm 1954, bưu điện cho in đè 0,100kg thóc lên hai mẫu 2đ và 5đ dùng làm tem sự vụ. Cũng trong năm 1954, in đè cải giá 50đ theo tiền ngân hàng quốc gia trên mẫu 5đ dùng để thanh toán cước thư trong nước, lúc đó là 100đ.
THÔNG TIN PHÁT HÀNH
1. Mẫu 2đ và 5đ.
Mẫu 2đ phát hành theo Sắc lệnh 39-SL ngày 21/5/1949, mẫu 5đ phát hành theo sắc lệnh 186-SL ngày 20/12/1950 của Chủ tịch nước. Số lượng phát hành mẫu 2đ là 3 triệu bản, mẫu 5đ giá mặt là 5 triệu bản. In hình chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh. Kích thước: 28 x 43 mm, theo danh mục tem bưu chính Việt Nam 1945-2005, còn danh mục tem bưu chính V.N.D.C.C.H 1945-1975 của tác giả Trần Nguyên ghi 30 x 42 mm. Thực ra rất khó có kích thước chuẩn bởi kỹ thuật đục răng tem thời kỳ này rất thô sơ, dẫn tới tem kích thước to/nhỏ khác nhau. Số lượng tem trên mỗi tờ là: 50 tem/tờ. Họa sỹ thiết kế: Nguyễn Sáng. Công nghệ in typo một màu tại Nhà in Trung ương Việt Bắc (bản Thi, xã Gia Diên, huyện Ấm Hạ, Phú Thọ).
Giá mặt 2đ | Phát hành tháng 5/1949
Số lượng phát hành: 3 triệu bản
Giá mặt 5đ | Phát hành tháng 12/1950
Số lượng phát hành: 5 triệu bản
2. Hai mẫu 0,100 kg thóc.
Tới năm 1954, bưu điện cho in đè 0,100kg thóc lên hai mẫu 2đ và 5đ dùng làm tem sự vụ sau khi bỏ chế độ miễn cước phí bưu điện cho thư và bưu phẩm công. Phí gửi công vụ thời kỳ này là 0,600 kg/ mỗi bức thư công vụ. Thế nhưng mệnh giá in đè lại chỉ có 0,100 kg. Số lượng phát hành không rõ bao nhiêu bản, nhưng do phạm vi sử dụng chỉ làm tem công vụ nên số lượng ít hơn cả trong 5 mẫu tem giấy dó. Trong đó, mẫu 0,100 kg thóc in trên 5đ đỏ hiếm nhất.
In đè 0,100 kg thóc trên mẫu 2đ nâu
In đè 0,100 kg thóc trên mẫu 5đ đỏ
3. In đè 50đ.
Cũng trong năm 1954, bưu điện cho in đè cải giá 50đ theo tiền Ngân hàng quốc gia trên mẫu 5đ để thanh toán cước thư trong nước do các mệnh giá 2đ và 5đ theo tiền Bộ Tài chính đã không còn phù hợp. Nhưng lượng tem cũ còn tồn kho quá nhiều nên bưu điện cho in đè cải giá để tận dụng lượng tem tồn kho. Còn lý do tại sao chỉ in đè 50đ trên mệnh giá 5đ thì tôi chưa có câu trả lời.
In đè 50đ trên mẫu 5đ đỏ
Sau 3 đợt, tổng cộng đã có 5 mẫu tem khác nhau được phát hành với số lượng 8 triệu tem. Một con số có thể nói là khổng lồ so với nhu cầu tại thời điểm đó khi mà dân số chưa tới 30 triệu, phần lớn vùng lãnh thổ bị Pháp chiếm đóng. Cũng chính bởi vậy, tỷ lệ sử dụng bưu chính ở bộ tem này rất thấp, bì thư thực gửi của bộ tem này đều là những vật phẩm vô cùng quý giá.