Giá mặt in trên tem Đông Dương chia làm 3 giai đoạn:
1. Giai đoạn sử dụng tiền mẫu quốc.
Trước năm 1919, tiền in trên tem bưu chính là tiền Pháp với đơn vị tiền tệ là Franc/centime (ký hiệu là Fr/c). Người gửi thư khi mua tem có thể trả tiền bằng Centime/Franc theo tiền Pháp hoặc Cent/Piastre theo tiền Đông Dương.
1c | Giá mặt theo centime của Pháp (ký hiệu c)
2fr | Giá mặt theo Franc của Pháp (ký hiệu Fr)
Quay lại một chút về lịch sử, đầu tiên phải kể đến sắc lệnh của tổng thống Pháp ngày 17/10/1887 quyết định về một chính sách toàn quyền đối với xứ Đông Dương lúc đó gồm thuộc địa Nam Kỳ và các vùng bảo hộ An Nam, Campuchia, Bắc Kỳ. Tiếp đó, ngày 30/12/1887, toàn quyền Đông Dương ban hành văn bản quy định tỷ lệ quy đổi giữa tiền Pháp và tiền Đông Dương trong tính thuế Bưu chính là 1:5 (một Piastre Đông Dương = 5 Francs Pháp). Ví dụ tem bưu chính có giá mặt 50c Pháp sẽ bán cho công chúng với giá 10 centimes Đông Dương. Văn bản này có hiệu lực từ 1/1/1888, các bạn xem hình chụp văn bản như ở dưới đây:
Sau đó khoảng 10 năm, ngày 21/2/1898, tỷ giá giữa Piastre và Franc tăng lên 1 Piastres = 2.5 Francs. Tỷ giá này được giữ ổn định cho tới ngày 20/9/1920, đồng Franc bị mất giá do hậu chiến tranh thế giới I khiến cho nền kinh tế Pháp bị kiệt quệ trong khi Đông Dương ngày càng trở nên thịnh vượng nhờ xuất khẩu gạo, cao su, chè, quế, thiếc. Lúc này tỷ giá mới là 1 Piastre/Cent Đông Dương = 5 Fr/centimes Pháp. Lưu ý là tỷ giá này chỉ áp dụng trong bưu chính, còn tỷ giá thực trong các giao dịch thương mại thay đổi liên tục chứ không giữ mức cố định như vậy. Cũng do tỷ giá thay đổi nên giá mặt những mẫu tem in đè chỉ còn được tính một nửa. Người chơi tem cần nắm được vấn đề tỷ giá này áp dụng vào cước thư cho chính xác.
2. Giai đoạn in đè lại giá mặt.
Nghị định ngày 4/12/1918 quy định giá mặt trên tem Đông Dương phải là tiền bản địa, nhưng do lượng tem đã phát hành theo giá mặt Franc/centime còn tồn trong kho rất nhiều, bưu điện chưa phát hành tem theo giá mặt mới mà cho in đè giá tiền lên giá mặt cũ. lại Trước năm 1919, tiền in trên tem bưu chính là tiền Pháp với đơn vị tiền tệ là Franc/centime (ký hiệu là Fr/c).
Từ năm 1919, Đông Dương chuyển sang dùng tiền thuộc địa Piastre/Cent trên tem bưu chính. Bộ tem phụ nữ Đông Dương phát hành năm 1907, bao gồm series cô Ba Sài Gòn, series phụ nữ Cambodge, phụ nữ Hà Nội được đem ra in đè lại giá tiền.
Giá mặt 5c Pháp được in đè 2 cents Đông Dương theo tỷ giá 1:2,5
2. Giai đoạn in đè lại giá mặt.
Đầu năm 1922, bộ tem in theo giá tiền Đông Dương chính thức phát hành, những mẫu tem giá mặt theo Franc/Centime trước đây vẫn có thể sử dụng nhưng phải được quy đổi theo tỷ giá ở thời điểm gửi thư.
Bộ tem đầu tiên in theo giá tiền Đông Dương
Giá mặt tem theo Piastre Đông Dương (ký hiệu trên tem vẫn y nguyên Piastre, 1 Piastre = 100 cents)
Tới năm 1931, ký kiệu tiền tệ thay đổi từ “cent” sang “c”, “Piastre” sang “$”, chỉ là thay đổi ký kiệu còn bản chất tiền tệ không thay đổi, giá mặt trên tem vẫn tính theo tiền Đông Dương. Có lẽ bởi “cent” và “Piastre” hơi dài và tốn diện tích thể hiện của các nội dung khác nên đã chuyển sang các ký hiệu ngắn gọn hơn.
6 cents nay chuyển thành 6 c
2 Piastres nay chuyển thành 2$