Vào tháng 10/1862, một con dấu nhật ấn hình bát giác, bên trong là hình tròn được gửi tới các thuộc địa Pháp. Con dấu có dòng chữ “CORR.D.ARMEES” hoặc “CORR.D.ARM” ở phía trên, tên của thuộc địa hoặc một bưu điện thuộc địa ở phía dưới, bên trong hình tròn là ngày tháng. Đó là những con dấu sơ khai tại bưu điện thuộc địa.
THÔNG TIN VỀ BƯU CỤC VÀ CON DẤU
Bưu điện Sài Gòn được khai trương ngày 1/1/1863, có tài liệu ghi tháng 6/1863, trước đó việc gửi thư vẫn diễn ra dù bưu cục chưa được thành lập. Con dấu quân đội CORR.D.ARMÉES dùng tại đây có nhiều phiên bản, trong đó phiên bản sớm nhất được biết là ngày 1/1/1863, nó được dùng tại Sài Gòn cho tới cuối năm 1865 thì chuyển qua Campuchia. Tới tháng 7 năm 1876, phiên bản này được chuyển ra Hà Nội sau khi cạo sạch chữ Sài Gòn ở dưới.
LOẠI 1
TYPE A1 DESROUSSEAUX
LOẠI 2
TYPE A DESROUSSEAUX
LOẠI 3
TYPE A DESROUSSEAUX
CORR.D.ARMÉES phiên bản đầu tiên | 1/1/1863-cuối 1865
Hình hoa thị 2 bên, sau bị mờ trong quá trình sử dụng
Chữ Sài Gòn và ngày tháng nằm theo trục đường chéo hình lục giác
Màu sắc có 2 màu xanh và đen trong đó trước năm 1865 hay dùng màu xanh hơn
Phiên bản thứ 2 xuất hiện vào năm 1864, dùng song song với phiên bản thứ nhất. Sau đó tới cuối năm 1865, phiên bản đầu tiên chuyển qua dùng tại Cambodge, còn phiên bản 2 vẫn tiếp tục được sử dụng tại Sài Gòn cho tới khoảng năm 1868.
CORR.D.ARMÉES phiên bản thứ 2 | 1864-1868
Chữ Sài Gòn và ngày tháng xoay lại nằm ngang với hình lục giác, vẫn có dấu hoa thị 2 bên
Màu đen thường hay gặp hơn
Phiên bản thứ 3 xuất hiện vào khoảng năm 1868 và được dùng cho tới năm 1873. So với phiên bản thứ 2 (dấu “.” nằm giữa CORR và D, giữa D và ARMÉES), dấu “.” ở phiên bản 3. lệch về phía bên trái nhiều hơn. Chữ “SAIGON” ở phiên bản thứ 3 cách xa cạnh hình lục giác hơn 2 phiên bản đầu nhưng tương đối khó để nhận ra. Dùng cách nhận biết bằng vị trí dấu “.” tôi thấy dễ phân biệt hơn.
CORR.D.ARMÉES phiên bản thứ 3 | 1868-1873
Dấu chấm thứ nhất gần chữ CORR hơn; dấu chấm thứ hai lệch về chữ D nhiều hơn