Kể từ 1918, cước gửi bưu ảnh còn có sự khác nhau giữa các vùng như sau:
- Vùng 1: Gửi trong Indochine & Kouang-Tchéou-Wan (Quảng Châu);
- Vùng 2: Gửi đi Pháp và các thuộc địa;
- Vùng 3: Gửi đi Nước ngoài;
Cước gửi bưu ảnh năm 1918 trích từ Niên giám hành chính Đông Dương 1918.
BẢNG 1: CƯỚC GỬI BƯU ẢNH TRONG ĐÔNG DƯƠNG TỚI PHÁP VÀ CÁC THUỘC ĐỊA, GỬI ĐI NƯỚC NGOÀI GIAI ĐOẠN 1918-15/9/1920
Độ dài lời nhắn | Đông Dương & Kouang Tchéou Wan | Pháp & các thuộc địa | Nước ngoài |
– Bưu ảnh chỉ có hình, không có lời nhắn | 5c | 5c | 10c |
– Bưu ảnh có lời nhắn <5 từ | 10c | 10c | 10c |
– Bưu ảnh có lời nhắn không hạn chế số từ | 10c | 15c | 10c |
– Bưu ảnh kèm phúc đáp trả lời người gửi | 20c | 30c | 20c |
Cước gửi bưu ảnh đi Pháp với lời nhắn không hạn chế số lượng từ sẽ bị tính cước như một bức thư trong giai đoạn này là 15c. Cước gửi bưu ảnh đi nước ngoài dù có lời nhắn hay không có lời nhắn mức cước đều là 10c. Từ “nước ngoài” hàm ý là các nước thuộc Liên minh UPU nhưng không nằm trong hệ thống Pháp. Với bưu ảnh chỉ có hình không kèm lời nhắn, mức cước là 5c, gửi trong Đông Dương, tới Pháp và các thuộc địa đều áp dụng chung mức này.
GIÁ MẶT TRÊN TEM BƯU CHÍNH ĐỔI TỪ FRANC/CENTIME SANG PIASTRE/CENT
Cuối 2018 tới đầu 1919, tiền Đông Dương (Piastre/cent – Ký hiệu: $/cent) được dùng để thay cho tiền mẫu quốc (Franc/centime – Ký hiệu: Fr/c) trên tem bưu chính. Ban đầu người ta cho in đè lại các giá tiền để tận dụng số lượng tem đã phát hành trước đó. Giá mặt in đè được tính theo tỷ giá 1 Piastre/cent Đông Dương = 2.5 Franc/centimes Pháp. Với việc thay đổi giá mặt, biểu cước trong “Bảng 1” ở trên được biểu thị lại như trong bảng dưới đây (lưu ý là phần cước theo centime Pháp không thay đổi, tôi chỉ bổ sung thêm giá cước quy đổi sang tiền Đông Dương).
BẢNG 2: CƯỚC GỬI BƯU ẢNH GIAI ĐOẠN 1918-15/9/1920 BIỂU THỊ THEO 2 LOẠI TIỀN
Độ dài lời nhắn | Đông Dương & Kouang Tchéou Wan | Pháp & các thuộc địa | Nước ngoài | |||
Franc | Piastre | Franc | Piastre | Franc | Piastre | |
Bưu ảnh chỉ có hình, không có lời nhắn | 05c | 2 cents | 05c | 2 cents | 10c | 4 cents |
Bưu ảnh có lời nhắn <5 từ | 10c | 4 cents | 10c | 4 cents | 10c | 4 cents |
Bưu ảnh có lời nhắn không hạn chế | 10c | 4 cents | 15c | 6 cents | 10c | 4 cents |
Bưu ảnh kèm phúc đáp trả lời lại người gửi | 20c | 8 cents | 30c | 12 cents | 20c | 8 cents |
Tôi chưa lý giải được tại sao bưu điện lại áp dụng tỷ giá này cố định trong thời gian dài bởi tỷ giá Piastre/Franc liên tục biến động từ sau chiến tranh thế giới I, tức mức 1:5 năm 1916 lên 1:8 năm 1918 và 1:12 năm 1920. Với tỷ lệ 1:2,5 rõ ràng là bưu điện gặp bất lợi bởi lượng tem tồn kho còn rất lớn và giá mặt tính theo Franc/centime Pháp.
TỶ GIÁ PIASTRE/CENT : FRANCE/CENTIME TĂNG TỪ 1:2,5 LÊN 1:5 VÀO 15/9/1920
Ngày 10 tháng 9 năm 1920, theo nghị định của Thống đốc Đông Dương, đã thay đổi tỷ lệ chuyển đổi giữa Piastre cent / France centime để bán tem bưu chính và xác định biểu cước bưu chính mới cho dịch vụ nội địa Đông Dương. Tem bưu chính được bán với giá bằng một nửa giá mặt của chúng do tỷ giá Piastre cent / France centime tăng từ 1:2,5 lên 1:5. Văn bản có hiệu lực từ 15/9/1920.
Cùng với sự thay đổi tỷ giá, biểu cước bưu ảnh từ sau 15/9/1920 cũng có sự điều chỉnh lại như sau:
BẢNG 3: CƯỚC GỬI BƯU ẢNH SAU THỜI ĐIỂM ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁ | TỪ 15/9/1920 – CUỐI 1920
Độ dài lời nhắn | Đông Dương & Kouang Tchéou Wan | Pháp & các thuộc địa | Nước ngoài | |||
Franc | Piastre | Franc | Piastre | Franc | Piastre | |
Bưu ảnh chỉ có hình, không có lời nhắn hoặc độ dài lời nhắn <5 từ | 15c | 3 cents | 15c | 3 cents | 10c | 2 cents |
Bưu ảnh thông thường (lời nhắn không hạn chế) | 20c | 4 cents | 20c | 4 cents | 10c | 2 cents |
Bưu ảnh kèm phúc đáp trả lời lại người gửi | 40c | 8 cents | 40c | 8 cents | 20c | 4 cents |
Nguồn trích từ Bulletin administratif Commissariat de la République française au Laos. Dưới đây tôi xin trích dẫn một bưu ảnh gửi đi Pháp sau thời điểm 15/9/1920 có mức cước 4 cents Đông Dương (tương đương 20c Pháp) với độ dài lời nhắn không hạn chế. Nếu gửi trước thời điểm 15/9/1920, chỉ cần dán 3 cents (tương đương 15c) là đủ.
Sau khi đồng Franc bị mất giá, người gửi phải cần một số lượng tem theo mệnh giá France centime gấp đôi. Ví dụ nếu như trước đây chỉ cần dán 10c là đủ thì giờ cần 20c Pháp, còn nếu dùng tem in đè tiền Đông Dương cũng chỉ được tính một nửa giá mặt.